VNO-NCW MKB Noord, de Protestantse Kerk Nederland en Welstad onderzoeken in het kader van de Regiodeal Oost-Groningen hoe we werkgevers en werknemers in Oost- en Midden-Groningen bewust kunnen maken hoe geldzorgen ieder van hen raakt en wat ze hier samen aan zouden kunnen doen. Onder de noemer ‘Door geldzorgen geraakt’, spreken we werkgevers en andere partijen uit de regio. We verzamelen in een serie artikelen de inzichten waarmee we werkgevers en werknemers uit de regio straks kunnen helpen om geldzorgen nog effectiever aan te pakken.
Sinds de zomer van 2014 is Arend Vos mede-eigenaar van Ratering Isolaties B.V. Hij kwam in het bedrijf toen het bedrijf failliet was verklaard en een doorstart maakte. Het oorspronkelijke plan was dat Arend voor een paar jaar geld en tijd zou investeren om het bedrijf vervolgens weer terug te overhandigen aan de eerdere eigenaren.
Arend en de oorspronkelijke eigenaren gingen echter uit elkaar en sindsdien runt Arend met Arnoel Jansen de zaak succesvol.
“Als iemand van huis uit meegekregen heeft veel te spenderen, is het heel lastig om dat te veranderen”
Arend meent dat het vaak moeilijk is voor mensen om financiële gedrag aan te passen: “Qua financieel gedrag zijn mensen echt voorgeprogrammeerd. Als ze van huis uit meegekregen hebben om veel te spenderen, dan is het heel lastig om dat te veranderen.” Hij heeft wel eens twee werknemers gehad met hetzelfde salaris die allebei aan het eind van de maand niets meer over hadden. Eén van hen had echter een partner en kinderen te onderhouden terwijl de ander nog bij z’n ouders woonde. “Onze werknemers zouden prima rond kunnen komen met wat ze hier verdienen, maar ze maken natuurlijk zelf de keuze waaraan ze hun geld besteden.”
Sommige werknemers blijken meer uit te geven dan ze verdienen. Dat kan een poosje goed gaan, vertelt Arend, maar niet te lang. Schulden stapelen zich snel op en worden ook steeds hoger door onder andere boetes. Degenen met schulden houden dat zo lang mogelijk voor zich, is Arends ervaring. Hij krijgt amper signalen van werknemers met geldproblemen. “Om voorschotten of vervroegd vakantiegeld wordt niet gevraagd.”
Weten waar het mis gaat
Pas als er sprake is van loonbeslag komt de aap vaak uit de mouw. Dan moeten de werknemers wel vertellen over hun financiële situatie. Arend: “Ik wil weten waar het mis gaat. Pas dan kunnen we samen kijken naar oplossingen. Ik wil dat mijn jongens lol hebben in hun werk, maar vooral ook dat ze hun verstand erbij hebben. Als ze tijdens hun werk worden gebeld door bijvoorbeeld deurwaarders en daardoor minder goed opletten en misschien wel fouten maken of ongelukken veroorzaken, ja, dan vind ik dat heel erg.”
Loonbeslagen probeert Arend zo veel mogelijk te voorkomen. “Wat iemand overhoudt na beslaglegging is te veel om dood van te gaan, maar te weinig om van te leven. Zo iemand gaat dan toch snel weer bijlenen.” Liever schiet hij dan geld voor, dat de medewerker dan in termijnen kan terugbetalen.
Zelf helpen
Hulp van buitenaf krijgt het bedrijf niet. “Tot nu toe help ik zelf de enkeling die problemen heeft.” Wel denkt hij dat het effect zou kunnen hebben als een persoon van buiten de organisatie privé met iemand in gesprek gaat, omdat de drempel om open te zijn dan wat lager ligt. “Maar ik geloof dat het uiteindelijk echt aan de persoon zelf ligt. Is hij bereid om zijn uitgavenpatroon te resetten? Pas als dat zo is, kan iemand uit een financieel ongezonde situatie krabbelen.”